Podręczny sprzęt gaśniczy – co to jest i jakie są jego rodzaje?

Podręczny sprzęt gaśniczy to podstawowe wyposażenie każdego budynku, które pozwala szybko i skutecznie zareagować na pojawienie się ognia. Dzięki niemu możliwe jest ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru oraz zminimalizowanie strat materialnych i zagrożeń dla życia. W tym artykule wyjaśniamy, czym dokładnie jest podręczny sprzęt gaśniczy, jakie są jego rodzaje i gdzie powinien się znajdować.

Co to jest podręczny sprzęt gaśniczy?

Podręczny sprzęt gaśniczy to łatwe w użyciu urządzenia, które mogą być obsługiwane przez osoby bez specjalistycznego przeszkolenia. Przeznaczone są do gaszenia niewielkich pożarów w zarodku – zanim ogień się rozprzestrzeni. Są lekkie, mobilne i intuicyjne w obsłudze, dlatego mogą być użyte natychmiast w sytuacji zagrożenia.

Stosuje się je m.in. w:

• biurach i firmach,
  
  
• obiektach użyteczności publicznej,
  
  
• placówkach edukacyjnych,
  
  
• magazynach,
  
  
• hotelach, restauracjach i sklepach.
  
  

Ważne! Podręczny sprzęt gaśniczy nie zastępuje służb ratowniczych. Jego użycie jest zalecane wyłącznie wtedy, gdy pożar nie zagraża bezpośrednio życiu.

Rodzaje podręcznego sprzętu gaśniczego

W skład podręcznego sprzętu przeciwpożarowego wchodzą różne urządzenia, które różnią się sposobem działania i przeznaczeniem. Oto najpopularniejsze z nich:

1. Gaśnice

Najczęściej spotykany sprzęt, dostępny w wielu rodzajach i rozmiarach:

• Gaśnice proszkowe – do pożarów grup A, B i C (ciała stałe, ciecze, gazy) oraz elektroniki, zgodnie z opisem gaśnicy. Proszek gaśniczy nie nadaje się do gaszenia ludzi, proszek zawarty w gaśnicy drażni ludzkie oczy, płuca oraz różne rany powodując wtedy ból, oraz w niektórych przypadkach trwałe obrażenia.
  
  
• Gaśnice pianowe – do pożarów cieczy i ciał stałych (grupy A i B), ale nie do urządzeń elektrycznych! Gaśnice pianowe występują również w wersjach do gaszenia pożarów grup F (oleje i tłuszcze) oraz baterii Li-Ion.
  
  
• Gaśnice śniegowe (CO₂) – idealne do gaszenia cieczy palnych oraz urządzeń elektrycznych. Nie wolno stosować ich do gaszenia ludzi, grozi odmrożeniem.
  
  

• Gaśnice wodne-mgłowe – stosowane do pożarów grup ciał stałych i tłuszczów (grupy A i F). Idealne do ugaszania ludzi. 

2. Gaśnice przewoźne

Urządzenia o większej wydajności i niż tradycyjne gaśnice, nazywane również agregatami gaśniczymi, stosowane w miejscach o podwyższonym ryzyku pożaru. Występują w formie agregatów śniegowych, proszkowych i pianowych o rozmiarach przekraczających 20 litrów/kg pojemności gaśnicy.

3. Hydronetki

Przenośne urządzenia umożliwiające ręczne pompowanie wody. Wykorzystywane głównie do gaszenia pożarów lasów, traw lub w rolnictwie.

4. Koce gaśnicze

Wykonane z włókna szklanego. Doskonale sprawdzają się w kuchniach lub podczas gaszenia ubrań. Odcinają dopływ tlenu, co skutecznie tłumi płomienie. Występują również większe, płachty izolacyjne wykonane z krzemionki do gaszenia pojazdów i sprzętu z bateriami Li-Ion.

Gdzie powinien znajdować się podręczny sprzęt gaśniczy?

Zgodnie z obowiązującym prawem (m.in. Ustawa o ochronie przeciwpożarowej oraz Rozporządzenie MSWiA z 7 czerwca 2010 r.), każdy obiekt komercyjny, przemysłowy i publiczny musi być wyposażony w odpowiedni sprzęt gaśniczy. Jego rozmieszczenie powinno uwzględniać specyfikę obiektu oraz potencjalne źródła zagrożenia pożarowego.

Sprzęt powinien być:

• łatwo dostępny i widoczny,
  
  
• zamontowany przy wejściach, na korytarzach i klatkach schodowych,
  
  
• zabezpieczony przed uszkodzeniami mechanicznymi i wysoką temperaturą.
  
  

Nie wolno umieszczać sprzętu blisko grzejników, pieców ani w miejscach, gdzie może być narażony na uszkodzenia.

Dlaczego warto inwestować w podręczny sprzęt gaśniczy?

Odpowiednio dobrany i rozmieszczony sprzęt może zapobiec tragedii. Nawet niewielka gaśnica może uratować życie, zdrowie i mienie, jeśli zostanie użyta we właściwym czasie. Pamiętaj również o regularnych przeglądach technicznych oraz przeszkoleniu pracowników w zakresie obsługi sprzętu gaśniczego.

Podsumowanie

Podręczny sprzęt gaśniczy to nie tylko obowiązek wynikający z przepisów, ale przede wszystkim realna szansa na ograniczenie skutków pożaru. Niezależnie od tego, czy prowadzisz firmę, zarządzasz budynkiem, czy dbasz o bezpieczeństwo domowników – odpowiednio dobrany sprzęt to podstawa ochrony przeciwpożarowej.