Instrukcje BHP: Kluczowe informacje

Instrukcje BHP stanowią nieodłączny element każdego zakładu pracy, zapewniając bezpieczeństwo pracowników w miejscach, gdzie mogą wystąpić zagrożenia zdrowia lub życia. Z tego artykułu dowiesz się, czym są instrukcje BHP, kiedy należy je opracować, kto jest za nie odpowiedzialny, oraz jakie elementy powinny zawierać.

Czym są instrukcje BHP?

Wedle Art.  2374.  [Instrukcje i wskazówki pracodawcy]

  • 1.  Pracodawca jest obowiązany zaznajamiać pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac.
  • 2.  Pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy.
  • 3.  Pracownik jest obowiązany potwierdzić na piśmie zapoznanie się z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Instrukcje BHP to zbiory zasad, procedur i wytycznych, które mają na celu zapewnienie bezpiecznego wykonywania pracy w sytuacjach, w których mogą wystąpić zagrożenia. Ich celem jest przekazanie pracownikom niezbędnej wiedzy, umożliwiającej unikanie ryzyk oraz prawidłowe postępowanie w potencjalnie niebezpiecznych sytuacjach.

Kiedy wymagane jest opracowanie instrukcji BHP?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pracodawca jest zobowiązany do opracowania instrukcji BHP w następujących sytuacjach:

  1. Wystąpienie zagrożenia dla zdrowia lub życia – Pracodawca powinien zidentyfikować potencjalne zagrożenia w miejscu pracy i opracować odpowiednie procedury, które umożliwią pracownikom bezpieczne opuszczenie zagrożonego obszaru. Przykładem takiej instrukcji jest procedura postępowania na wypadek pożaru.
  2. Instrukcje stanowiskowe – Te szczegółowe wytyczne określają zasady bezpiecznego wykonywania pracy na poszczególnych stanowiskach, uwzględniając specyfikę danego miejsca pracy oraz warunki panujące w zakładzie.
  3. Instrukcje związane z procesami technologicznymi i zagrożeniami – Obejmują one m.in. obsługę maszyn, prace związane z materiałami niebezpiecznymi oraz udzielanie pierwszej pomocy.

Rodzaje instrukcji BHP

Instrukcje BHP można podzielić na kilka podstawowych kategorii:

  • Ogólne instrukcje BHP – dotyczące szerokiego zakresu działań, np. instrukcje jak uniknąć wypadku przy rozładowywaniu/załadowywaniu towaru.
  • Instrukcje stanowiskowe – obejmujące zasady BHP na konkretnych stanowiskach pracy, np. dla spawacza.
  • Instrukcje na wypadek awarii – określające procedury w sytuacjach awaryjnych, np. w razie pożaru (instrukcje alarmowania i postępowania).
  • Instrukcje związane z wykonywaniem pracy – dotyczące pracy z maszynami, substancjami chemicznymi itp.

Odpowiedzialność za sporządzenie instrukcji BHP

Behapowiec jest odpowiedzialny za opracowanie ogólnych instrukcji BHP, które obejmują cały zakład pracy i wymagają znajomości wielu przepisów. W praktyce Behapowiec często samodzielnie sporządza te dokumenty. Instrukcje stanowiskowe oraz inne instrukcje szczegółowe przygotowują osoby odpowiedzialne za organizację pracy, takie jak kierownicy, inżynierowie czy technolodzy. Rolą Behapowca jest ich opiniowanie, jednak nie jest on autorem tych dokumentów.

Elementy instrukcji BHP

Instrukcja BHP powinna być napisana w sposób jasny i zrozumiały dla pracowników. Powinna zawierać:

  • Czynności, które należy wykonać przed rozpoczęciem pracy,
  • Zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy,
  • Czynności do wykonania po jej zakończeniu,
  • Procedury postępowania w sytuacjach awaryjnych.

Instrukcje dotyczące prac z materiałami niebezpiecznymi powinny uwzględniać informacje zawarte w kartach charakterystyki tych substancji. Natomiast instrukcje związane z obsługą maszyn powinny opierać się na wytycznych producenta, zawartych w instrukcji obsługi danej maszyny.