Przeznaczenie i podział czujek przeciwpożarowych – kompleksowy przewodnik

Przeznaczenie i podział czujek przeciwpożarowych – kompleksowy przewodnik

Każdego roku w Polsce dochodzi do ponad 30 tysięcy pożarów w budynkach mieszkalnych, w wyniku których życie traci około 400 osób, a ponad 3 200 mieszkańców odnosi trwałe obrażenia. Statystyki Państwowej Straży Pożarnej pokazują, że największe zagrożenie dla życia i zdrowia stanowi nie sam ogień, lecz dym i toksyczne gazy powstające w procesie spalania. Szczególnie tragiczne w skutkach pożary zdarzają się nocą, kiedy mieszkańcy śpią i są mniej czujni.

Jak zabezpieczyć dom przed pożarem? Najprostszym rozwiązaniem, które może uratować życie i zmniejszyć straty materialne, jest instalacja czujek przeciwpożarowych.

Czujki dymu – jak działają i dlaczego są niezbędne?

Czujki dymu to urządzenia, których głównym zadaniem jest szybkie wykrycie pożaru na wczesnym etapie. Są w stanie wychwycić nawet niewielkie ilości szkodliwych produktów spalania, ostrzegając mieszkańców za pomocą sygnałów optycznych i akustycznych (zazwyczaj o sile 85 dB.). Dzięki temu można odpowiednio zareagować: podjąć próbę ugaszenia ognia, ewakuować się z budynku lub wezwać straż pożarną.

Rodzaje zasilania czujek

• Zasilanie sieciowe (230 V): Wymaga stałego dostępu do prądu.
• Zasilanie bateryjne: Prosty montaż i niezależność od sieci energetycznej, co gwarantuje działanie nawet w przypadku braku zasilania.

Dlaczego warto zainstalować czujki dymu?

Według ekspertów sprawna i poprawnie zamontowana czujka dymu może podwoić szansę na przeżycie podczas pożaru.

Obowiązek instalacji czujek dymu i czadu

Ważnym aspektem bezpieczeństwa, który warto wziąć pod uwagę, są nadchodzące regulacje prawne. Na podstawie informacji od Państwowej Straży Pożarnej, od 23 grudnia 2024 roku wszystkie nowe inwestycje budowlane będą musiały być wyposażone w czujki dymu i czadu. Obowiązek ten zostanie rozszerzony na hotele i inne obiekty noclegowe od 30 czerwca 2026 roku. Natomiast od 1 stycznia 2030 roku instalacja takich urządzeń będzie obligatoryjna we wszystkich istniejących budynkach mieszkalnych.

Zastosowanie się do tych przepisów to nie tylko spełnienie wymogów prawnych, ale przede wszystkim krok w stronę ochrony życia i zdrowia mieszkańców.

Podział czujek przeciwpożarowych

Czujki różnią się sposobem wykrywania pożaru. Wyróżniamy trzy podstawowe typy:

1. Czujki jonizacyjne

Działają na zasadzie jonizacji powietrza. Są skuteczne w wykrywaniu pożarów z otwartym płomieniem, w których powstaje mało dymu, ale dużo niewidocznych produktów spalania. Mogą szybciej niż optyczne wykryć takie zagrożenia.

2. Czujki optyczne

Szybko wykrywają pożary bez płomienia, które generują dużo dymu, np. podczas tlących się przedmiotów. W komorze czujki znajduje się dioda emitująca światło podczerwone oraz fotodioda. Obecność dymu rozprasza światło i wyzwala alarm.

3. Czujki termiczne (ciepła)

Reagują na wzrost temperatury. Są stosowane w miejscach, gdzie ogień może szybko się rozprzestrzeniać (np. kuchnie), lub tam, gdzie inne typy czujek mogłyby działać nieprawidłowo ze względu na zanieczyszczenia, wilgoć czy zadymienie (np. garaże, pralnie). Należy jednak pamiętać, że nie są odpowiednie do wykrywania pożarów bezpłomieniowych, którym towarzyszy niewielki wzrost temperatury.

Jaką czujkę wybrać?

Eksperci zalecają montaż zarówno czujek jonizacyjnych, jak i optycznych, aby uzyskać maksymalną ochronę. W budynkach mieszkalnych minimalnym standardem powinno być zainstalowanie przynajmniej jednej czujki z każdego typu.

Normy i dopuszczenia – na co zwrócić uwagę?

Normy dla czujek dymu

Autonomiczne czujki dymu muszą spełniać normę PN-EN 14604:2006P (EN 14604:2005). Tylko urządzenia zgodne z tą normą gwarantują skuteczność i bezpieczeństwo.

Znak CE i Deklaracja Właściwości Użytkowych

Zgodnie z regulacjami UE, czujki muszą posiadać znak CE oraz unikalny numer Deklaracji Właściwości Użytkowych (CPD). To potwierdzenie, że produkt został przebadany przez notyfikowane laboratorium i spełnia europejskie standardy.

Wybór renomowanego producenta

Na rynku dostępnych jest wiele modeli czujek. Nie kierujmy się wyłącznie ceną. Warto postawić na urządzenia renomowanych producentów, które:

• Posiadają Deklarację Właściwości Użytkowych.
• Są objęte długą gwarancją (często do 10 lat).
• Często oferują wbudowane zasilanie bateryjne na cały okres użytkowania.
• Są wykonane w sposób, dzięki któremu unikają awarii spowodowanych kurzem, owadami i nieszczelnością.

Podsumowanie

Instalacja czujek dymu to prosty, a zarazem niezwykle skuteczny sposób na ochronę życia i mienia przed pożarem. Odpowiednio dobrane urządzenia, zgodne z normami i poprawnie zamontowane, znacząco zwiększają szansę na uniknięcie tragedii. Nie warto zwlekać – zadbaj o bezpieczeństwo swojego domu już dziś.